Kunstvormen leren beschouwen vormt een brug naar een ruimere werkelijkheid.
Een algemeen Kunstbesef begint bij het onderscheiden van objectief en subjectieve gewaarwording, wat zorgt voor verdieping en een onbevooroordeeld kijken. Met deze basiskennis vormen alle Culturele Kunststromingen een inspiratiebron bij het her-kaderen van gedachten en het inlevingsvermogen. Zie ook Visual Thinking Strategies
Kunst is een sleutel naar onze innerlijke Bron…
Erica Argelo is autodidactisch Kunstenaar met museale ervaring in de ontwikkeling van educatieprogramma’s en groepsbegeleiding, plus een Beroeps Praktijk Vorming (BPV) mentorschap in MBO-onderwijs. Al op zeer jonge leeftijd voelde zij veel affiniteit met de diverse Kunstvormen die ze naast haar loopbaan is blijven ontwikkelen. Door haar belangstelling voor persoonlijke ontwikkeling is zij vertrouwd met een onderzoekende houding en het proces ten aanzien van gewaarworden, in vorm, kleur en positionering. Voor informatie neem contact op.
Erica heeft een multidisciplinair inlevingsvermogen en schenkt aandacht aan het gewaarworden ervan. Zowel leerlingen als volwassenen verkrijgen inzicht in de eigen beleving en leren hierdoor authenticiteit te ontwikkelen. Deze vaardigheden vormen tevens een belangrijke discipline bij het CKV examenprogramma voor havo/vwo leerlingen, waarbij ‘Kunst actief meemaken’ bepalend is voor de beoordeling van het eindcijfer.
Creatieve vormgeving is een essentiële hulpbron voor persoonlijke ontwikkeling.
In navolging van nieuwe wetgeving ten aanzien van Culturele Kunst Vorming (CKV) 2.0 staat het Havo/VWO onderwijs voor de uitdaging om naast het bestaande lesprogramma, leerlingen te inspireren tot onderzoekend leren.
In het kader van Kunstbeschouwing en Kunstbeleving, komen we graag met u of met uw organisatie kennismaken. Wij kunnen als freelance gastdocentschap of CKV-begeleider bijdragen aan Kunst beschouwing, dat aansluit op het educatieprogramma’s van CKV docenten.
Uitleg Dimensies CKV 2.0*
Feit en fictie
Soms zijn we gericht op feiten, soms verliezen we ons in de fictieve wereld van kunst. CKV maakt leerlingen bewust van feit en fictie, waarbij de grenzen niet altijd makkelijk zijn waar te nemen. Is dit belangrijk om te weten? Waarom wel/niet? Waarom gebruikt een kunstenaar soms fictie? Is iets waar gebeurd of niet? Kun je dat bepalen? Biedt fictie een kunstenaar andere mogelijkheden dan feiten? Kan iets tegelijkertijd feit en toch fictie zijn? Wanneer wordt fictie een leugen? Zijn de volksverhalen die worden verteld gebaseerd op werkelijkheid of op fantasie? Is het belangrijk of de schrijver zijn boek baseert op een waargebeurd verhaal? Is een autobiografie een feit? En wat gebeurt als dit boek wordt verfilmd?
Schoonheid en lelijkheid
Wanneer spreken we van schoonheid in kunst? Wanneer we iets mooi vinden of door iets geraakt zijn? Of omdat we dat altijd al binnen onze traditie als mooi en waardevol hebben bestempeld? Wat zegt schoonheid (of lelijkheid) over onze waarden? Is mooi in kunst hetzelfde als mooi in de natuur? Zijn er gradaties binnen het begrip schoonheid? Wie of wat bepaalt eigenlijk wat mooi of lelijk is? Is universele schoonheid mogelijk? Iin hoeverre noemen we iets ‘lelijk’ wanneer we eigenlijk vinden dat iets ongewoon is, of anders? Blijven we altijd hetzelfde mooi vinden en … in hoeverre zijn schoonheid en lelijkheid gebonden aan tijdgeest en/of aan (het perspectief vanuit) een specifieke cultuur? Binnen CKV leren leerlingen onder andere op hun kunstervaringen te reflecteren. Ze kunnen daardoor bijvoorbeeld hun eerste oordeel uitstellen en later nuanceren en onderbouwen door het gebruiken van (vak)taal, het verwoorden en/of verbeelden van eigen emotie, of door met elkaar in gesprek te gaan en te ontdekken dat smaken kunnen verschillen.
Ambachtelijk en industrieel
Relatie tussen deze dimensie en CKV Hoe wordt deze kunst (kunstwerk, kunstvorm) gemaakt? Met welke middelen? Door één persoon of een team? Maakt het voor kunst uit hoe het gemaakt wordt? Wanneer wel, wanneer niet? Waarom wel, waarom niet? Is de grens tussen ambachtelijk en industrieel altijd goed te trekken?
Amusement en engagement
In kunst en cultuur is het niet altijd mogelijk (en/of de bedoeling) om duidelijke scheidslijnen aan te brengen tussen het ene en het andere. Kan een kunstwerk zowel amusement als engagement zijn? Kun je kunst en amusement altijd onderscheiden? Vinden we kunst meer (of minder) waard dan amusement? En als dat het geval is, waarom eigenlijk? Wat valt er in dit kader te zeggen over bijvoorbeeld de populariteit van het orkest van André Rieu, bekende protestsongs, muzak, of geëngageerde kunstenaars van wie tentoonstellingen uitgroeien tot mondiale kaskrakers? Is dat nu een voorbeeld van het ene, het andere of…? Soms richt de verbeelding en het maakproces van de kunstenaar zich op engagement en interpreteert het publiek het als amusement
Traditie en innovatie
Kunst verhoudt zich altijd tot één of meer tradities (kunstvormen, genres, stromingen, voorgangers). Die verhouding kan allerlei vormen krijgen: herhaling, uitwerking en variatie, omvorming, maar ook verzet en afwijzing. En: In elke tijd kunnen bepaalde tradities gekoesterd worden en/of sneuvelen en plaats maken voor nieuwe gewoonten, afspraken en gebruiken (die wellicht vanzelf ooit weer deel van een traditie kunnen zijn). Is innovatie alleen mogelijk bij gratie van traditie? Wat is traditie (waarde, betekenis, functie)? Is er sprake van innovatie of niet? Kunnen bijvoorbeeld traditie en innovatie binnen beeldende kunst, dans of muziek naast elkaar bestaan? Een traditie kan iets van een specifieke groep kunstenaars zijn, wanneer zij bewust of onbewust op een bepaalde manier ontwerpen. Denk maar aan hoe de architecten van de Amsterdamse School hebben gebouwd. Wat eerst innovatief was, is nu verworden tot traditie. Daarentegen worden er sinds 1927 bij belangrijke gebeurtenissen binnen het Koningshuis traditionele Oranjevaasjes ontworpen door Royal Leerdam glasfabriek. Inmiddels hebben bekende Nederlandse kunstenaars en ontwerpers hun naam verbonden aan deze vaasjes. Hoe verhoudt deze kunst zich tot de traditie?
Herkenning en vervreemding
In hoeverre moet kunst je uit je comfortzone halen en je nieuwe perspectieven laten zien? Hoe belangrijk is de eerste indruk van een kunstwerk voor je? Haak je weleens af wanneer je kunst niet meteen herkent en begrijpt? Soms wil de kunstenaar bewust afwijken van de mainstream-cultuur. Waarom? Wat zegt ons dat over kunst? Of over onze samenleving? Of over de rol van de kunstenaar?
*Bron: Handreiking schoolexamen & Museum Kranenburgh
